top of page

ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΘΑΛΑΜΟΣ

Ένας σκοτεινός θάλαμος είναι ένα δωμάτιο το οποίο μπορεί να γίνει εντελώς σκοτεινό για να επιτρέψει την επεξεργασία των ευαίσθητων στο φως φωτογραφικών υλικών, συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφικών φιλμ και του φωτογραφικού χαρτιού. Ο σκοτεινός θάλαμος έχει δημιουργηθεί και χρησιμοποιείται από την ίδρυσή της φωτογραφίας στις αρχές του 19ου αιώνα. Από την αρχική ανάπτυξη για τη δημιουργία των εκτυπώσεων, η διαδικασία του σκοτεινού θαλάμου επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο πάνω σε αυτό το μέσο.

 

Λόγω της δημοτικότητας της εκτύπωσης της έγχρωμης φωτογραφίας και της πολυπλοκότητας της επεξεργασίας του φιλμ, αλλά και η αύξηση, της πρώτης τεχνολογίας Polaroid και αργότερα της ψηφιακής φωτογραφίας, ο σκοτεινός θάλαμος μειώνεται σε δημοτικότητα, αν και εξακολουθεί να είναι σύνηθες φαινόμενο στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, αλλά και στα στούντιο πολλών επαγγελματιών φωτογράφων.

 

H επεξεργασία του φιλμ πρέπει να γίνεται σε ένα δωμάτιο σκοτεινό, έτσι ώστε να προφυλάξουμε το φιλμ από το φως, που θα το προσέβαλλε και θα κατέστρεφε την εικόνα, που βρίσκεται σε λανθάνουσα μορφή.

Ο χώρος αυτός, όπου γίνεται η εμφάνιση και η εκτύπωση του φιλμ ονομάζεται "σκοτεινός θάλαμος". Πρέπει να είναι σκοτεινός, με σταθερή θερμοκρασία και εξαερισμό για τις αναθυμιάσεις. Εκεί βρίσκονται οι λεκάνες με τα χημικά εμφάνισης, η εκτυπωτική μηχανή (Μεγεθυντήρας) , καθώς και άλλα εξαρτήματα που ποικίλουν από το είδος των φωτογραφιών που θέλουμε να εκτυπώσουμε.

 

Η εκτύπωση γίνεται σε ένα σκοτεινό δωμάτιο που φωτίζεται μόνο από ένα κόκκινο φως ασφάλειας. Αυτό επιτρέπει στο φωτογράφο να βλέπει τι κάνει χωρίς να επηρεάζεται το χαρτί εκτύπωσης.

Τα αρνητικά που τυπώνονται σε μεγεθυντήρα δίνουν εκτυπώσεις με υψηλότερο κοντράστ από αυτά που τυπώνονται εξ επαφής (κοντάκτ).

 

Πιο κάτω ακολουθούν τα βήματα εμφάνισης φωτογραφιών στο σκοτεινό θάλαμο: (προαιρετικό διάβασμα)

 

1. Προπλύσιμο: (μούλιασμα) με νερό για 1-10 λεπτά χωρίς ανάδευση. Το νερό θα πρέπει να έχει την θερμοκρασία που θα έχει ο εμφανιστης. Έτσι, θα έρθουν στην σωστή θερμοκρασία όλα όσα βρίσκονται μέσα στο τανκ. (φιλμ, σπιράλ και το ίδιο το τανκ). Ειδικά όταν η διαφορά στη θερμοκρασία είναι μεγάλη - μεταξύ του εμφανιστη και της θερμοκρασίας δωματίου) αυτό το στάδιο είναι απαραίτητο.


2. Εμφανιστής: Ανάδευση επί τριάντα (30) δευτερόλεπτα στην αρχή και επί δέκα (10) δευτερόλεπτα κάθε επόμενο λεπτό ή (5) δευτερόλεπτα κάθε μισό λεπτό.
Στην πράξη, τα 10 δευτερόλεπτα είναι τέσσερα «αναποδογυρίσματα» του τανκ (σε αυτό το σημείο,  και αφού ολοκληρωθεί η εμφάνιση, μπορούμε να αδειάσουμε το τανκ, να το γεμίσουμε με νερό, να κάνουμε μια καλή ανάδευση και να το αφήσουμε για 15-20 λεπτά ήσυχο). Έτσι το φιλμ θα εμφανιστεί καλύτερα στα λευκά. Μετά 

συνεχίζουμε κανονικά.


3.Nερό (ή Stop Bath): Συνεχή ανάδευση επί τριάντα (30) δευτερόλεπτα. Αν χρησιμοποιήσουμε stop bath, καλό είναι να κάνουμε ένα ξέπλυμα με ένα νερό πριν να βάλουμε το fixer, έτσι ώστε να επιμηκύνουμε τη ζωή του fixer.


4. Στερεωτής (Fixer): Περιοδικές αναδεύσεις περίπου κάθε ένα λεπτό. Πέντε λεπτά στο fixer είναι αρκετά, εκτός από την περίπτωση των φιλμ Tmax100 και Tmax400 για τα οποία θα χρειαστεί ο διπλάσιος χρόνος (10 λεπτά).

 

5. Ξέβγαλμα: Συνεχή ανάδευση για μισό λεπτό. Έτσι θα φύγει ένα μεγάλο μέρος των υπολειμμάτων του fixer.


6. Hypo Clearing: Επί δύο (2) λεπτά με περιοδικές αναδεύσεις. Αυτό το βοηθητικό πλυσίματος, μας γλιτώνει από χρόνο και νερό. Χωρίς αυτό, οι προδιαγραφές μιλούν για 40 λεπτά πλυσίματος του φιλμ σε τρεχούμενο νερό.


7. Πλύσιμο: Κάτω από τη βρύση σε τρεχούμενο νερό για πέντε λεπτά. Προσοχή στη θερμοκρασία του νερού. Να μην έχει σε καμία περίπτωση διαφορά άνω των 2-5 βαθμών από αυτήν που εμφανίσαμε το φιλμ. 


8. Wetting agent: Δυο-τρεις σταγόνες Photo-Flo στο νερό του τανκ και το αφήνουμε για 30 δευτερόλεπτα χωρίς ανάδευση.


9. Στέγνωμα: Τινάζουμε το σπιράλ με το φιλμ, ανοίγουμε το σπιράλ και με προσοχή πιάνουμε το φιλμ από τη μια άκρη, το πιάνουμε με το ένα μανταλάκι και το κρεμάμε. Βάζουμε και το άλλο μανταλάκι στην κάτω άκρη του φιλμ και το αφήνουμε να στεγνώσει.

Memorabilia by Elli Kyriakou, 2015
City Soundscape by Elli Kyriakou, 2015
Διάρκεια: 1 λεπτό

Αν θέλεις πρώτα να δοκιμάσεις τις γνώσεις σου πριν να μάθεις για το σκοτεινό θάλαμο κάνε ένα κουίζ γνώσεων εδώ. 

Δες τώρα τι έχεις μάθει για την φωτογραφία δοκιμάζοντας το παρακάτω κουίζ γνώσεων!

Διάρκεια: 10 λεπτα
Διάρκεια: 10 δευτερόλεπτα
bottom of page